I. Tình hình nhập khẩu hàng Trung Quốc về Việt Nam

Trung Quốc có lợi thế rất mạnh về sản xuất hàng hóa trên tất cả các lĩnh vực nhờ nhân công dồi dào, chủ động được nguồn nguyên liệu, cùng với sự phát triển vượt bậc của khoa học, kỹ thuật. Vì thế, sản xuất được rất nhiều các loại hàng hóa khác nhau không chỉ là mặt hàng về thời trang, nội thất, tiêu dùng mà ngay cả những mặt hàng được xem là “khó nhằn” là điện tử: máy tính, tivi, điện thoại… Trung Quốc cũng đã sáng tạo rất thành công.

Hơn hết, giá thành của hàng hóa Trung Quốc tương đối rẻ, phù hợp với đa số thu nhập của khách hàng Việt Nam nên đây được xem là địa chỉ “vàng” cho những ai có ý định mua sắm sử dụng, kinh doanh hàng hóa made in China mua về sử dụng.

Trong khi đó, Việt Nam cũng rất biết cách tận dụng lợi thế giáp ranh, có đường biên giới kéo dài với nước bạn, giao thông đi lại thuận tiện cùng nhiều cửa khẩu thông thương để nhanh chóng nhập khẩu hàng hóa về nước của mình, giảm bớt thời gian chờ đợi, chi phí tài chính cho việc vận chuyển.

Tình hình nhập khẩu hàng Trung Quốc về Việt Nam theo đó cũng rất nhộn nhịp. Theo thống kê những tháng đầu năm 20202, kim ngạch nhập khẩu của Việt Nam từ Trung Quốc đạt 9,3 tỷ USD, giảm 6,2% so với cùng kỳ năm 2019, chiếm tỷ trọng 24,9% trong tổng nhập khẩu của Việt Nam từ thế giới. Trong đó, các nhóm hàng nhập khẩu ghi nhận kim ngạch tăng bao gồm: Máy vi tính, sản phẩm điện tử và linh kiện (1,6 tỷ USD, tăng 3,9%); sản phẩm từ chất dẻo (371 triệu USD, tăng 18,4%); sản phẩm hóa chất (220,4 triệu USD, tăng 14,6%); xăng dầu các loại (167,4 triệu USD, tăng 24,9%); linh kiện, phụ tùng ô tô (119,4 triệu USD, tăng 10,5%); gỗ và sản phẩm gỗ (89,5 triệu USD, tăng 41,8%).

Một số nhóm hàng nhập khẩu ghi nhận kim ngạch giảm bao gồm: Máy móc, thiết bị, dụng cụ, phụ tùng khác (đạt 2 tỷ USD, giảm 2%); điện thoại các loại và linh kiện (đạt 889 triệu USD, giảm 4,5%); vải các loại (813,2 triệu USD, giảm 18,7%); nguyên phụ liệu dệt, may, da, giày (284 triệu USD, giảm 7,4%); xơ, sợi dệt các loại (143,7 triệu USD, giảm 20,8%); sắt thép các loại (266,6 triệu USD, giảm 49,6%)./.
 

II. Thủ tục nhập hàng từ Trung Quốc về Việt Nam cần những giấy tờ gì?

Nhập hàng từ Trung Quốc về Việt Nam cần những thủ tục, giấy tờ gì? là thắc mắc của rất nhiều người khi nhập hàng từ nước bạn. Để không bị động khi nhập hàng, dưới đây là những loại giấy tờ bạn cần chuẩn bị:

- Hợp đồng ngoại thương (bản sao)

Đó là văn bản thỏa thuận (hợp đồng) giữa người mua và người bán ở 2 nước khác nhau về việc mua bán hàng hóa (ngoại thương). Trong bộ hồ sơ hải quan, hợp đồng thương mại là một trong những chứng từ bắt buộc phải xuất trình khi làm tờ khai.

- Hóa đơn thương mại (bản gốc)

Hóa đơn thương mại là một chứng từ quan trọng trong ngoại thương, và cũng quan trọng không kém trong bộ hồ sơ hải quan. Hóa đơn thương mại này ghi rõ đặc điểm hàng hóa, đơn giá, tổng giá trị của hàng hóa, điều kiện cơ sở giao hàng và phương thức thanh toán hay chuyển hàng như thế nào

Hóa đơn này có vai trò quan trọng trong doanh nghiệp thương mại, là cơ sở để ghi nhận hoạt động bán hàng trong doanh nghiệp. Hóa đơn thương mại thường được lập làm nhiều bản và được dùng trong nhiều việc khác nhau, trong đó có xuất trình cho hải quan để tính tiền thuế và thông quan hàng hóa.

- Phiếu đóng gói hàng hóa (bản gốc)

Phiếu đóng gói hàng hóa hay còn gọi là Packing list là một bảng kê khai đóng gói các loại hàng hóa. Khi nhìn vào Packing list, chúng ta có thể biết được có bao nhiêu loại hàng hóa và được sắp xếp như thế nào.

• Vai trò của Phiếu đóng gói hàng hòa là dùng để để khai báo hãng vận chuyển phát hành vận đơn.

• Chứng từ hỗ trợ thanh toán, nhưng hàng hóa phải phù hợp với những gì mô tả trên P/L.Chứng từ bắt buộc để khai báo hải quan trong ngành xuất nhập khẩu.

• Để người mua kiểm tra hàng hóa khi nhận hàng (nhập khẩu).

• Chứng từ để hỗ trợ yêu cầu bảo hiểm khi xảy mất mát hoặc hư hỏng hàng hóa.

- Vận tải đơn

Vận tải đơn được xem là bằng chứng xác nhận hợp đồng vận tải đã được ký kết và chỉ rõ nội dung của hợp đồng đó trong thủ tục nhập khẩu hàng từ Trung Quốc về Việt Nam. Với chức năng này, vận tải đơn xác định quan hệ pháp lý giữa người vận tải và người chủ hàng, mà trong đó, đặc biệt là quan hệ pháp lý giữa người vận tải và người nhận hàng.

Vận đơn được kí và phát hành theo bộ gồm các bản gốc và bản sao. Khi thanh toán hàng qua thẻ tín dụng, người bán thường phải xuất trình toàn bộ vận đơn gốc mới được thanh toán tiền hàng.

Để được nhận hàng, người nhận hàng phải xuất trình một bản vận đơn gốc cho người vận chuyển. Vận đơn cũng là một chứng từ cần thiết để nộp hải quan khi thông quan hàng hóa.

- Giấy chứng nhận xuất xứ ( 1 bản gốc)

Thông thường, nước nhập khẩu sẽ yêu cầu nhà nhập khẩu trình chứng nhận xuất xứ do một cơ quan có thẩm quyền của nước xuất khẩu cấp. Chứng nhận xuất xứ đặc biệt quan trọng trong phân loại hàng hóa theo quy định hải quan của nước nhập khẩu và vì vậy sẽ quyết định thuế suất thuế nhập khẩu hàng hóa.

Giấy chứng nhận xuất xứ là chứng từ để chứng minh hàng hóa có xuất xứ rõ ràng, hợp pháp về thuế quan cũng như những quy định của pháp luật, là chứng từ không thể thiếu khi thông quan hàng hóa, đặc biệt là đối với hàng thực phẩm.
 

III. Những vấn đề cần chú ý khi làm thủ tục nhập khẩu hàng Trung Quốc

Khi làm thủ tục nhập khẩu hàng hóa từ Trung Quốc, nếu không am hiểu về các thủ tục pháp lý, khách hàng nhập khẩu rất dễ bị ảnh hưởng đến quyền lợi, gặp nhiều sai sót dẫn đến thời gian nhận hàng chậm trễ, vì thế cần phải ghi nhớ một số vấn đề lưu ý này nhé.

- Xin giấy phép nhập khẩu hàng hóa

Không phải xin giấy phép xuất khẩu đối với những mặt hàng thông thường được sự cho phép của các cơ quan chủ quản hoặc cán bộ chuyên ngành. Nhưng đối với những hàng hóa thuộc diện quản lý đặc biệt, hàng hạn chế hay nhập khẩu có điều kiện thì cần xin giấy phép của cơ quan có thẩm quyền. Hàng hóa nhập khẩu ở các quốc gia sẽ được kiểm định chặt chẽ hơn để đảm bảo nguồn hàng chất lượng.

- Kiểm tra chất lượng hàng hóa khi nhận hàng nhập khẩu

Đây là công việc cần thiết để đảm bảo quyền lợi của nhà nhập khẩu, ngăn chặn những hậu quả xấu, phân định trách nhiệm của các khâu trong sản xuất và đảm bảo uy tín cho người xuất khẩu. Vì vậy, trước khi xuất khẩu và nhập khẩu, phải kiểm nghiệm về chất lượng cũng như số lượng hàng hóa.

- Lựa chọn phương tiện vận tải

Lựa chọn đúng đơn vị vận chuyển và hình thức vận chuyển chính là một trong những yếu tố quan trọng góp phần vào quá trình nhập khẩu hàng hóa diễn ra trơn tru, đảm bảo chất lượng tốt nhất cho hàng hóa. Khi làm thủ tục nhập hàng từ Trung Quốc về Việt nam, khách hàng cần liên hệ nhà xuất khẩu để biết lịch trình vận chuyển, tên và số hiệu của phương tiện vận tải, thời gian phương tiện khởi hành, thời gian dự kiến hàng đến,… để tiện cho công việc của hai bên.

Đồng thời, cung cấp các thông tin bổ sung cho hãng vận chuyển (nếu cần). Tiến hành đổi biên lai hay biên bản lấy vận đơn và thanh toán cước phí.

- Mua bảo hiểm (nếu có)

Cần xem xét kỹ hợp đồng và thư tín dụng, nếu trong hợp đồng không quy định mua bảo hiểm thì mua ở mức bảo hiểm thấp nhất. Việc mua bảo hiểm không phải bắt buộc đối với nhà nhập khẩu. Tuy nhiên, để tránh tổn thất khi rủi ro xảy ra trong quá trình vận chuyển quốc tế, người nhập khẩu cần xem xét mua bảo hiểm cho hàng hóa, các nghiệp vụ mua bảo hiểm do bên nhập khẩu thực hiện tương tự như bên xuất khẩu.

- Làm thủ tục hải quan

Trong thủ tục nhập khẩu hàng Trung Quốc, nhà nhập khẩu cần chú ý đến mã số hàng hóa và áp mức thuế phải nộp. Nếu áp sai mã hàng dễ dẫn đến việc hải quan phạt hành chính và quy vào gian lận thuế.

Tùy vào từng trường hợp cụ thể, nhà nhập khẩu có thể làm công văn xin giải phóng hàng sớm và xin nợ chứng từ trong thời gian làm thủ tục khai hải quan. Nếu có trường hợp bất thường, hải quan có quyền yêu cầu nhà nhập khẩu giải trình về giá trị hoặc số lượng hàng hóa đã thông quan.

- Xác nhận thanh toán

Một trong những nội dung quan trọng trong thủ tục nhập khẩu hàng hóa từ Trung Quốc là thanh toán. Những vướng mắc trong vấn đề thanh toán thường đem lại rủi ro cao cho nhà nhập khẩu. Chính vì vậy, cần kiểm tra kỹ hợp đồng và lựa chọn hình thức thanh toán phù hợp để hạn chế rủi ro thanh toán xảy ra.

- Giải quyết tranh chấp

Nếu có những phát sinh về việc thiếu hàng, hàng hư hỏng hay hàng kém chất lượng thì việc khiếu nại sẽ diễn ra. Tuy nhiên, cần cẩn thận khi soạn hợp đồng và rà soát lại các điều khoản đã có trong hợp đồng để tránh những sai phạm đáng tiếc cho hai bên.

IV. Những mặt hàng cần tránh khi nhập khẩu hàng từ Trung Quốc

Không thể phủ nhận được rằng những mặt hàng nhập khẩu từ Trung Quốc được rất nhiều người tiêu dùng trong nước ưa chuộng, lựa chọn và người kinh doanh các mặt hàng này thường rất dễ kiếm được những món lợi nhuận lớn. Tuy vậy, không phải loại hàng hóa nào sản xuất từ nước bạn cũng là hàng an toàn và có thể nhập khẩu về nước, bạn nhớ nhé.

Sau đây là điểm danh những mặt hàng cần tránh khi làm thủ tục nhập khẩu hàng từ Trung Quốc:

- Hoa quả

Một số loại hoa quả như táo, nho, cam, quýt,…có xuất xứ từ Trung Quốc luôn có dư lượng thuốc BVTV vượt quá mức cho phép, chưa kể nếu nhập khẩu về Việt Nam còn chứa hóa chất bảo quản gây ảnh hưởng đến sức khỏe nên không được tin dùng trên thị trường. Bởi vậy, đây là mặt hàng nên tránh nếu bạn muốn kinh doanh.

- Lương thực, thực phẩm khô

Các loại ngũ cốc sấy khô, gạo Trung Quốc không được ưa chuộng tại thị trường tiêu dùng Việt Nam. Mực, cá khô hay các loại hạt, hoa quả đóng gói, sấy khô cũng là mặt hàng không nên nhập khẩu vì người tiêu dùng nội địa luôn nghi ngờ về chất lượng, Date sử dụng của các mặt hàng này. Ngoài chất bảo quản, một số loại còn được làm giả tinh vi như mực, cá,… nên dù giá rẻ như cho thì quý khách cũng không nên chọn loại hàng này để lấy sỉ.

- Thực phẩm tươi sống

Nội tạng động vật, chân gà, chân vịt, hay các loại thịt tươi như thịt gà, thịt lợn đều tuyệt đối không nên buôn từ Trung Quốc. Bởi ngoài quy trình chế biến khó được kiểm nghiệm, kiểm dịch, thì khâu vận chuyển cũng rất bất lợi, khó khăn, khi về đến Việt Nam không còn đảm bảo độ tươi ngon và giá trị dinh dưỡng.

Hy vọng những thông tin mà chúng tôi vừa cung cấp sẽ giúp ích cho bạn trong việc làm các thủ tục nhập hàng từ Trung Quốc về Việt Nam nhanh chóng và dễ dàng nhất. 

Administrator